Budowa instalacji wodociągowej

Zadaniem instalacji wodociągowej, o czym wspomniałam w "Instalacje wodociągowe wody zimnej" jest doprowadzenie wody do punktów czerpalnych.


Rozmiar instalacji, zależy od liczby i położenia zaworów czerpalnych. W budowie instalacji wyróżniamy następujące elementy:

• przewody rozdzielcze poziome,
  
• piony,
• połączenia do punktów czerpalnych.

Przewody rozdzielcze układa się poziomo w piwnicach budynku, ich zadaniem jest dostarczenie wody doprowadzonej do budynku, do pionowych przewodów. Układamy tak, aby zabezpieczyć przed uszkodzeniem i zamarznięciem, oraz równolegle i prostopadle do najbliższych ścian budynku. Spadek uwzględniamy w przewodach dopływowych i odgałęzień w kierunku wodomierza, dając możliwość spuszczenia wody w razie potrzeby. Przewody prowadzimy po wierzchu ściany lub w bruzdach ściennych poniżej przewodów centralnego ogrzewania i ciepłej wody oraz poniżej przewodów elektrycznych i gazowych.

Przewody pionowe podobnie jak poziome, prowadzimy równolegle i prostopadle do krawędzi ścian. Przepływ wody w poszczególnych odcinkach, potrzebne ciśnienie oraz ilość wody w punktach czerpalnych są wyznacznikiem, pozwalającym na dobór średnic przewodów instalacji. Od pionów prowadzi się odgałęzienia do punktów czerpalnych.

Odgałęzienia są kształtkami o małych średnicach zwane podejściem wodociągowym. Prowadzone są najkrótszą trasą od pionu do punktu rozbioru wody. Podejścia podobnie jak przewody poziome i pionowe, prowadzimy z zachowaniem równoległości. Nie zawsze jest to możliwe, dlatego możemy spotkać bardzo skomplikowane kształty.

Powyżej przedstawiłam kilka podstawowych zasad odnośnie budowy instalacji wodociągowej, jest to "kropla w morzu" jeśli chodzi o zasady jakimi należy kierować się podczas projektowania.

Pomocne normy :

• PN-B-01706/Az-Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu.(Zmiana Az1),

• PN-92/B-01706-Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu,

• PN-76/M-34034-Rurociągi. Zasady obliczeń strat ciśnienia

• PN-91/M-54910-Wodociągi. Zabudowa zestawów wodomierzowych w instalacji wodociągowej.

Temat następnego postu, będzie dotyczył materiałów instalacyjnych stosowanych w przeszłości i obecnie.

Instalacje wodociągowe zimnej wody.

W jaki sposób woda z przewodów magistralnych dostaje się do odbiorcy? Jak rozprowadzana jest w pomieszczeniach? W tym poście przedstawię czym jest instalacja wodociągowa wody zimnej i ciepłej.

Woda z przewodów magistralnych dostaje się do pomieszczeń za pomocą przyłącza, wg. ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków : "przyłącze wodociągowe – odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową z wewnętrzną instalacją wodociągową w nieruchomości odbiorcy usług wraz z zaworem za wodomierzem głównym."

Instalacja wodociągowa zaczyna się za zestawem wodomierza głównego, czyli przyrządu pomiarowego określającego zużycie wody przez odbiorcę. Instalacja składa się z układów połączonych przewodów, armatury i urządzeń służących do zaopatrzenia budynku w zimną i ciepłą wodę. Podstawowe elementy instalacji:

• rury (przewody) - transportują i rozprowadzają wodę,
• kształtki i łączki- zmieniają kierunek przewodów, łączą przewody o większej i mniejszej średnicy oraz łączą więcej niż dwie rury,
• armatura regulacyjna - reguluje kierunek i natężenie przepływu, umożliwiają też odcięcie dopływu wody,
• armatura zabezpieczająca- chronią przed wpływem cząstek stałych, mogących uszkodzić instalację,
• armatura pomiarowa,
• armatura czerpalna - zawory czerpalna i baterie czerpalne.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, instalacja powinna spełniać kilka warunków:

• ciśnienie wody w każdym punkcie czerpalnym (np. kran- potoczna nazwa zaworu) powinno wynosić nie mniej niż 0,05MPa i nie więcej niż 0,6MPa,
• instalacja nie może powodować wtórnego zanieczyszczenia wody,
  
• instalacja wody zimnej powinna zawsze być wyposażona w zestaw wodomierzowy wraz z zaworem antyskażeniowym.

Projektowanie instalacji wymaga dokładnego zapoznania się z przepisami i dostosowania się do potrzeb odbiorcy.

Kontynuacją dzisiejszego tematu będzie kolejny wpis, dotyczący budowy instalacji wodociągowej.

Transport wody z zakładów uzdatniania do odbiorców.

Woda uzdatniona musi zostać dostarczona odbiorcom, odbywa się to za pomocą sieci wodociągowych. Sieć wodociągowa to inaczej układ przewodów wodociągowych znajdujących się poza budynkiem odbiorcy.

Przewody wodociągowe możemy podzielić na:

• przewody tranzytowe które łączą ujecie wody ze stacją uzdatniania oraz stacje uzdatniania z początkiem magistrali. Szczegółem który wyróżnia przewody tranzytowe jest to że nie ma na nich punktów poboru.
• przewody magistralne, biegną w kierunku poszczególnych dzielnic oraz zakładów przemysłowych. Średnica tego typu przewodów jest większa od 300mm.
• przewody rozdzielcze, których średnica jest najmniejsza. Rozłożone są wzdłuż większości ulic. Za pomocą przyłączy pobierana jest woda przez odbiorcę.

Sieć wodociągowa układana jest jako:

• rozgałęzieniowa (promienista) - charakteryzująca się "ślepo" zakończonymi, przewodami magistralnymi. Woda dopływa tylko z jednej strony.
• pierścieniowa - połączone rurociągi pozwalają na zmniejszenie ryzyka związanego z brakiem dopływu wody (uszkodzenie odcinka sieci). Sieć pierścieniowa zapewnia dopływ wody z innego kierunku.
• mieszana - połączenie dwóch wyżej wymienionych rodzajów sieci.
  

W celu zapewnienia prawidłowej eksploatacji, kontroli działania oraz umożliwienia remontów, sieć powinna być wyposażona w hydranty, studnie odwadniające, zasuwy, zawory, odpowietrzniki, zawory przeciw uderzeniowe, zawory redukcyjne, regulatory przepływu, zawory antyskażeniowe.

Transport wody pitnej odbywa się przewodami wykonanymi z : żeliwa, tworzywa sztucznego lub rur cementowo-azbestowych ( dot. dużych średnic) oraz ołowiu, stali ocynkowanej, miedzi lub tworzywa sztucznego (dot. małych średnic).
Materiał jest istotnym elementem, mającym wpływ na jakość wody. Zanieczyszczenia wtórne wody może być skutkiem oddziaływania jakie zachodzi między przepływającą wodą, a materiałem z którego wykonany jest rurociąg (kontaminacja).
Przykładem może być żeliwo które pod wpływem agresywnej wody ulega szybszej korozji. W efekcie żeliwo dostaje się w nadmiernej ilości do wody i może powodować choroby układu pokarmowego.
Do niedawna stosowano rurociągi wykonane z ołowiu lub cementowo-azbestowe, z czasem okazały się bardzo szkodliwe dla zdrowia. Zostały wycofane z produkcji. Obecnie występujące tego typu rurociągi są pozostałością z przed II Wojny Światowej.
Jesteśmy na etapie szukania jak najlepszych materiałów i udoskonalania istniejących.
Wpis który ukarze się za tydzień będzie dotyczył instalacji w domu jednorodzinnym.

Sposoby uzdatniania wody.

Wodę przed dostarczeniem do odbiorcy należy oczyścić z zanieczyszczeń o których wspomniałam w poprzednim wpisie "Zaopatrzenie w wodę".

Uzdatnianie polega na połączeniu ze sobą poszczególnych procesów mających na celu doprowadzenie wody jakościowo do określonego zastosowania. Wykorzystane procesy zależne są od rodzaju ujmowanej wody. Np.wody powierzchniowe odznaczają się większą zmiennością składu fizycznego i chemicznego (większą różnorodnością substancji w niej zawartych) niż wody podziemne.

Procesy które wykorzystujemy do uzdatniania wody:

• koagulacja, sedymentacja - obniżenie mętności, barwy i częściowo rozpuszczonych związków organicznych,
  
• filtracja (mechaniczna, węglowa, mineralna),
  
• odżelazienie ,
  
• odmanganianie,
  
• dekarbonizacja - usunięcie twardości wody,
  
• demineralizacja - usunięcie soli mineralnych,
  
• odwrócona osmoza,
• napowietrzanie,
• dezynfekcja - zniszczenie bakterii i mikroorganizmów chorobotwórczych,
• odgazowanie - usuniecie gazów zawartych w wodzie, najczęściej jest to dwutlenek węgla.
  

Przygotowanie wody do celów socjalno- bytowych oraz przemysłowych jest szerokim zagadnieniem, kosztownym i technologicznie trudnym. Powodem tego jest pojawianie się mikrozanieczyszczeń trudno usuwalnych, dodatkowo potrzebne jest prowadzenie kosztownych badań nad nowymi technologiami i sposobami łączenia procesów.

Jak rozprowadzana jest woda ze stacji uzdatniania opiszę w kolejnym poście.

Zaopatrzenie w wodę.

Woda jest niezbędnym elementem życia ludzkiego. Naszym zadanie jest nie tylko oczyszczenie zurzytej wody odprowadzanej do odbiornika, jak również zaopatrzenie w wodę mające na celu zaspokojenie potrzeb.

Zaopatrzenie w wodę wiąże się ze stancją uzdatniania wody oraz instalacją wodociągową.

Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zgodnie z Ustawą z dnia 7 czerwca 2001 o Zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, ma za zadnie dostarczyć wymaganą ilość i jakość wody, pod odpowiednim ciśnieniem.

Instalacje wodociągowe mają na celu doprowadzenie wody do budynków mieszkalnych,użyteczności publicznej, przemysłowych i innych.

Instalacja powinna charakteryzować się :

• szczelnością
• odpornością na działanie mechaniczne i chemiczne wody od wewnątrz oraz otoczenia zewnętrznego.
• przepływem wody o jak najmniejszych stratach ciśnienia,
• wykonaniem z materiału nie powodującego pogorszenie przepływającej wody szczególnie tej która przeznaczona jest do picia,
  

Obecnie wodę pobieraną z ujęć wodociągowych rzadko można użyć do picia oraz celów gospodarczych i przemysłowych. Wymaga ona przeważnie wcześniejszego uzdatniania.

Uzdatnianie wody ma na celu usunięcie z niej zanieczyszczeń:

• mechanicznych,
• chemicznych,
• bakteriologicznych.

Zanieczyszczenia mechaniczne to duże części stałe, części zawieszone lub pływające oraz bardzo drobne (zawiesiny koloidalne).
Zanieczyszczenia chemiczne to niepożądane domieszki, rozpuszczone w wodzie np. związki żelaza, manganu itp.
Zanieczyszczenia bakteriologiczne są najbardziej kłopotliwe. istotne jest wyeliminowanie z wody do picia drobnoustrojów chorobotwórczych.

W kolejnym wpisie dowiemy się w jaki sposób uzdatniana jest woda i dlaczego ważny jest rozwój technik oczyszczania wody .

Związki refrakcyjne,co znimi robimy.

Istotne jest zwrócenie uwagę na ścieki po oczyszczaniu biologicznym, które mogą zawierać związki refrakcyjne. Pojawienie się zanieczyszczeń refrakcyjnych zwiększa koszty wynikające z zastosowania kolejnych etapów oczyszczania, dlatego należy dokładnie określić ich zawartość w ściekach i zastosować odpowiednie procesy.

Ścieki zawierające związki refrakcyjne nie mogą zostać wprowadzone do odbiornika.
Dlaczego?
Ponieważ związki refrakcyjne są zanieczyszczeniami chemicznymi które nie zostały usunięte na etapie biologicznego oczyszczania.
Należą do nich:

• metale ciężkie (kadm, ołów, rtęć, cynk itp.)
  
• substancje powierzchniowo czynne,
• pestycydy,
  
• WWA czyli wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
  
• itp.
  

Powyższe zanieczyszczenia należą do grupy związków toksycznych,które mają właściwości rakotwórcze, mutagenne i powodują śmierć w większych stężeniach.

W jaki sposób możemy usunąć takiego rodzaju zanieczyszczenia?

Usuwamy je podobnymi metodami jak podczyszczanie ścieków. Stosując koagulację, sedymentację, procesy membranowe itp.
Obecnie coraz bardziej rośnie zainteresowanie procesami membranowymi.

Do procesów membranowych zaliczamy:

• mikrofiltrację,
• ultrafiltrację,
• nanofiltrację,
• odwróconą osmozę.

Procesy te nie wymagają dawkowania chemikaliów oraz nie powodują przekształcania się zanieczyszczeń w inne formy, co daje im przewagę nad innymi procesami. Pozwala na oddzielenie zanieczyszczeń na poziomie molekularnym.
Związki refrakcyjne są trudno usuwalne, i nie mam metody pozwalającej na usunięcie każdego zanieczyszczenia,dlatego ciągle pracuję się nad rozwinięciem sposobów usuwania, poprzez łączenie procesów oraz metod.
Usunięcie związków refrakcyjnych jest bardzo istotne, ze względu duże zagrożenie dla zdrowia i życia. Kolejny wpis będzie odnosił się do zaopatrzenia w wodę.

Biologiczne oczyszczanie w Zakładach Koksowniczych

Ścieki przemysłowe należą do grupy ścieków niebezpiecznych, co nie pozwala na ich bezpośrednie wprowadzenie do wód powierzchniowych i do ziemi z pominięciem oczyszczania.

Oczyszczanie składa się z wielu etapów, jednym z ostatnich jest biologiczne oczyszczanie pozwalające na obniżenie ładunku zanieczyszczeń organicznych, które nie zostały usunięte w odfenolowni i amoniakalni.

Oczyszczanie biologiczne w przypadku Zakładów Koksowniczych przebiega w warunkach tlenowych, niedotlenionych, beztlenowych i polega na wykorzystaniu procesów jednostkowych, takich jak:

• denitryfikacja- etap podczas którego mikroorganizmy wykorzystują azotany i azotyny w ściekach jako źródło tlenu,
• biodegradacja,
• nitryfikacja stwarzająca warunki do utleniania i rozkładania cyjanków i siarczków.

Biologiczne oczyszczanie zastosowano w m.in. w :

• Zakładach Koksowniczych "Zdzieszowice" Sp.z o.o,
• Koksowni "Radlin",
• Koksowni "Dębieńsko".

Oczyszczanie biologiczne jest istotnym etapem oczyszczania ścieków, realizowane jest za pomocą osadu czynnego. Przemiany biologiczne związków organicznych i mineralnych zachodzące w komórkach mikroorganizmów są bardzo złożone. W przypadku oczyszczania ścieków fenolowych duże znacznie ma dobór odpowiednich parametrów pracy reaktorów w szczególności:

• rodzaj przepływu i mieszania,
• obciążenie hydrauliczne,
• czas zatrzymania,
• sposób wprowadzenie tlenu,
• parametry sedymentacyjne osadów.

Podczas projektowania oczyszczalni ścieków w Zakładzie Koksowniczym należy wziąć pod uwagę, że ścieki koksownicze po biologicznym oczyszczaniu zawierają związki refrakcyjne które należy usunąć przed wprowadzeniem do odbiornika.
Więcej na temat związków refrakcyjnych napiszę w kolejnym poście.